چرا برخی از متخصصین تغذیه برای کاهش وزن رژیم گیاهخواری را پیشنهاد می کنند؟ رژیم گیاهخواری برای همه افراد مناسب است؟ چه عواملی رژیم گیاهخواری را از سایر رژیم ها برتر می کند؟ آیا رژیم کاهش وزن گیاهخواری عوارض دارد؟ انواع رژیم گیاهخواری کدام است؟
گیاهخواری به چه معناست؟
گیاهخواری به معنای پرهیز از خوردن گوشت، ماهی، مرغ و سایر محصولات حیوانی مانند عسل است. گیاهخواران به دلایل مختلفی از جمله اخلاقی، زیست محیطی، سلامتی یا مذهبی به این رژیم روی میآورند.

رژیم گیاهخواری چیست؟
رژیم گیاهخواری یا رژیم خام گیاه خواری به معنای مصرف مواد غذایی مبتنی بر گیاهان است و شامل مصرف میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات، دانهها، میوههای خشک و مواد غذایی دیگری که از منابع گیاهی تولید میشوند میباشد. در این رژیم سبزیجات، مصرف مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، مرغ، تخممرغ و محصولات لبنی کاهش مییابد یا به طور کامل از رژیم حذف میشوند.
انواع رژیم گیاهخواری

رژیم لاکتو گیاهخواری (Lacto-vegetarians)
رژیم لاکتو گیاهخواری یا Lacto-vegetarianism یک نوع رژیم گیاهخواری است که در آن مواد غذایی حاصل از منابع گیاهی به همراه محصولات لبنی مصرف میشود. در این رژیم، گوشت، ماهی، مرغ و سایر محصولات حیوانی از لیست مواد غذایی خارج میشوند.
در رژیم لاکتو گیاهخواری، مصرف محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، دوغ و ماست برای تأمین پروتئین و کلسیم به عنوان جایگزین مناسب برای مواد غذایی حیوانی استفاده میشود. علاوه بر محصولات لبنی، مواد غذایی دیگری که در این رژیم مصرف میشوند، شامل میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات و دانهها میشود.

رژیم اوو گیاهخواری (Ovo-vegetarian)
رژیم اوو گیاهخواری یک نوع رژیم گیاهخواری است که در آن مواد غذایی حاصل از منابع گیاهی به همراه تخممرغ مصرف میشود. در این رژیم، گوشت، ماهی، مرغ و سایر محصولات حیوانی از لیست مواد غذایی خارج میشوند.اما تخممرغ به عنوان یک منبع غنی پروتئین و سایر مواد مغذی، در این رژیم مجاز استفاده میشود. علاوه بر تخممرغ، مواد غذایی دیگری که در این رژیم مصرف میشوند، شامل میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات و دانهها میشود.

رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو (Lacto-ovo vegetarian)
رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو یا Lacto-ovo vegetarianism یکی از رژیمهای گیاهخواری است که در آن مواد غذایی حاصل از منابع گیاهی، محصولات لبنی و تخممرغ مصرف میشود. در این رژیم، گوشت، ماهی، مرغ و سایر محصولات حیوانی از لیست مواد غذایی خارج میشوند. اما محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، دوغ و ماست، و همچنین تخممرغ به عنوان منابع غنی پروتئین و سایر مواد مغذی، در این رژیم مجاز استفاده میشوند. علاوه بر محصولات لبنی و تخممرغ، مواد غذایی دیگری که در این رژیم مصرف میشوند، شامل میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات و دانهها میشود.
رژیم وگان (Vegan)
رژیم وگان یک رژیم گیاهخواری است که در آن هیچ نوع محصولات حیوانی، از جمله گوشت، ماهی، مرغ، تخممرغ، محصولات لبنی و عسل مصرف نمیشود. در این رژیم، فقط مواد غذایی حاصل از منابع گیاهی مانند میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات، دانهها و محصولات گیاهی دیگر مصرف میشوند.رژیم وگان به عنوان یک رژیم گیاهخواری کامل و بدون استفاده از هیچ گونه محصول حیوانی شناخته میشود و میتواند برای حفظ سلامتی، رفع ریسک برخی بیماریها و حفاظت از محیط زیست مفید باشد. همچنین، رژیم وگان به عنوان یک انتخاب اخلاقی برای حمایت از حقوق حیوانات و کاهش صنعت گوشت و لبنیات شناخته میشود. با این حال، به خاطر اینکه رژیم وگان از تمامی محصولات حیوانی خارج میشود، باید به طور دقیق از تنوع و تعادل غذایی خود اطمینان حاصل کنید و نیازهای مغذی بدن را تأمین کنید.

رژیم غذایی پسترین (Pescatarian)
رژیم غذایی پسترین یک رژیم گیاهخواری است که در آن مواد غذایی حاصل از منابع گیاهی و ماهی مصرف میشود. در این رژیم، گوشت قرمز، مرغ، تخممرغ و سایر محصولات حیوانی از لیست مواد غذایی خارج میشوند. اما ماهی به عنوان منبع پروتئین حیوانی در این رژیم مجاز استفاده میشود. همچنین، مواد غذایی دیگری که در این رژیم مصرف میشوند، شامل میوهها، سبزیجات، غلات، حبوبات و دانهها میشود. رژیم پسترین به عنوان یک گزینه متعادل و متنوع برای افرادی که میخواهند محدودیتهای مصرف گوشت قرمز و محصولات حیوانی را داشته باشند، مناسب است.

مطلب پیشنهادی: آشنایی با انواع رژیم های لاغری
غذاهای مجاز در رژیم لاغری گیاهخواری
در رژیم سبزیجات، شما میتوانید از مجموعه گستردهای از غذاهای گیاهی برای رسیدن به وزن و هدفتان استفاده کنید. در ادامه، تعدادی از غذاهای مجاز در این رژیم را برای شما ذکر میکنیم:

- سبزیجات
استفاده از سبزیجات مختلفی مانند سبزیجات برگی (مثل کلم، اسفناج، ریحان و جعفری) و سبزیجات ریشهای (مثل هویج، شلغم و سیبزمینی) توصیه میشود.
- میوهها
میوههای تازه و آبمیوههای بدون افزودنیها میتوانند بخشی از رژیم غذایی شما باشند. میوههای مانند سیب، پرتقال، هلو، خرما و توتفرنگی میتوانند انتخاب مناسبی باشند.
- غلات و دانهها
استفاده از غلاتی مانند برنج قهوهای، نان سبوسدار، نخود، عدس و آرد گندم کامل میتواند برای شما مناسب باشد.
- حبوبات
حبوباتی مانند لوبیا، نخود، عدس و لوبیای سفید میتوانند منبع خوبی از پروتئین و فیبر باشند.
- مغزها
مغزها و دانههایی مانند بادام، فندق، دانههای کتان و دانههای چیا میتوانند به عنوان یک منبع سالم از چربیهای سالم در رژیم شما قرار بگیرند.
- تنقلات گیاهی
مثل توفو، سویا، سیمید و لوبیا سیاه میتوانند جایگزین مناسبی برای گوشت و محصولات لبنی در رژیم گیاهخواری شما باشند.
مهم است که از تنوع و تعادل غذایی در رژیم گیاهخواری خود اطمینان حاصل کنید و مطمئن شوید که تمامی نیازهای غذایی بدنتان تأمین میشود. همچنین، بهتر است با متخصص تغذیه مشورت کنید تا رژیم مناسبی برای شما تعیین شود.
غذاهای غیرمجاز در رژیم لاغری گیاهخواری
در رژیم لاغری گیاهخواری، هدف کاهش کالری دریافتی است. بنابراین، غذاهایی که کالری بالایی دارند و ارزش غذایی کمتری دارند، باید محدود یا حذف شوند. برخی از این غذاها عبارتند از:

- غذاهای سرخ شده
غذاهای سرخ شده کالری بالایی دارند و همچنین حاوی چربی های اشباع و ترانس هستند که برای سلامتی مضر هستند.
- غذاهای فرآوری شده
غذاهای فرآوری شده اغلب حاوی کالری، قند، چربی و سدیم بالایی هستند.
- غذاهای شیرین
غذاهای شیرین کالری بالایی دارند و همچنین می توانند منجر به افزایش وزن شوند.
- غذاهای نشاسته ای
غذاهای نشاسته ای مانند نان، برنج و پاستا می توانند کالری بالایی داشته باشند.
- غذاهای پرچرب
غذاهای پرچرب مانند گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و آجیل می توانند کالری بالایی داشته باشند.
مزایای رژیم گیاهخواری
رژیم گیاهخواری یک روش تغذیه است که در آن افراد از مصرف گوشت و محصولات حاصل از حیوانات خودداری می کنند. رژیم گیاهخواری مزایای زیادی برای سلامتی، محیط زیست و اخلاق دارد. برخی از مزایای رژیم گیاهخواری عبارتند از:
افزایش مصرف فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی مفید برای سلامتی
کاهش خطر بروز بیماری های قلبی، دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و سرطان
کاهش مصرف چربی های اشباع شده، هورمون ها، آنتی بیوتیک ها و سموم
حفظ منابع طبیعی، کاهش گازهای گلخانه ای، کاهش آلودگی و حفظ حقوق حیوانات
رژیم گیاهخواری با تنوع و تعادل مناسب می تواند نیازهای تغذیه ای همه افراد را در هر مرحله از زندگی برآورده کند. رژیم گیاهخواران باید به مصرف کافی پروتئین، آهن، روی، کلسیم، ویتامین B12 و D توجه داشته باشند. با استفاده از منابع گیاهی مثل حبوبات، دانه ها، تخم مرغ، لبنیات، سبزیجات برگ سبز و مکمل های مناسب می توان این نیازها را تامین کرد.
رژیم گیاهخواری نه تنها برای سلامت فرد بلکه برای سلامت جامعه و سیاره نفع دارد. با پذیرش رژیم گياهخواري مي توانيم به كاهش رنج حيوانات، بهبود شرایط زيست محيطي و افزایش كيفيت زندگي خود و ديگران كمك كنيم.
عوارض رژیم گیاهخواری
رژیم گیاهخواری می تواند یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشد، اما اگر به درستی برنامه ریزی نشود، می تواند منجر به کمبود مواد مغذی شود. برخی از عوارض آن شامل :
- کم خونی
- پوکی استخوان
- افسردگی
- بی اشتهایی
- کمبود کلسیم
- اختلال در خلق و خوی
- و…
اما با برنامه ریزی صحیح، رژیم گیاهخواری می تواند یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشد که تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کند. با این حال، برخی از مواد مغذی هستند که گیاهخواران باید به آنها توجه بیشتری داشته باشند که در ادامه به طور کامل توضیح داده ایم.
آیا در رژیم گیاهخواری بدن تمام مواد مغذی را دریافت می کند؟
- پروتئین برای ساخت و ترمیم بافت ها ضروری طاست. منابع گیاهی پروتئین عبارتند از: حبوبات، لوبیا، عدس، توفو، سویا و آجیل.
- آهن برای حمل اکسیژن در خون ضروری است. منابع گیاهی آهن عبارتند از: سبزیجات برگ سبز تیره، حبوبات، لوبیا، عدس و آجیل.
- کلسیم برای سلامت استخوان ها و دندان ها ضروری است. منابع گیاهی کلسیم عبارتند با: کلم بروکلی، کلم پیچ، کلم چینی، ساردین، اسفناج، سویا و توفو.
- ویتامین B12 برای عملکرد طبیعی سلول ها ضروری است. منابع گیاهی ویتامین B12 عبارتند از: غذاهای غنی شده با ویتامین B12، مانند شیر سویا و غلات صبحانه، و مخمر تغذیه ای.
- ویتامین D برای جذب کلسیم ضروری است. منابع گیاهی ویتامین D عبارتند از: ماهی چرب، قارچ آفتابی و محصولات غنی شده با ویتامین D.
برای اطمینان از دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن، گیاهخواران باید یک رژیم غذایی متنوع و متعادل داشته باشند که شامل طیف وسیعی از غذاهای گیاهی باشد.
سوالات متداول
افرادی که دارای شرایط زیر هستند، باید قبل از شروع رژیم گیاهخواری با پزشک خود مشورت کنند:
- زنان باردار یا شیرده
- کودکان و نوجوانان
- افراد مسن
برای پیروی از رژیم گیاهخواری به طور سالم، مهم است که از طیف گسترده ای از غذاهای گیاهی استفاده کنید.
نوع رژیم گیاهخواری که برای شما مناسب است به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- دلایل شما برای پیروی از رژیم گیاهخواری
- سن، جنسیت، و وضعیت سلامتی شما
- سلیقه های غذایی شما
بله، رژیم گیاهخواری برای کودکان و نوجوانان می تواند سالم باشد. با این حال، مهم است که مطمئن شوید که رژیم غذایی آنها تمام مواد مغذی مورد نیاز آنها را تأمین می کند.
اگر مبتلا به بیماری مزمن هستید، قبل از شروع رژیم گیاهخواری با پزشک خود مشورت کنید.
بله، رژیم گیاهخواری برای افراد ورزشکار می تواند سالم باشد. با این حال، مهم است که مطمئن شوید که رژیم غذایی آنها تمام مواد مغذی مورد نیاز آنها را تأمین می کند.
با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا مطمئن شوید که رژیم غذایی شما تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن شما را تأمین می کند.